[CAPUT X] – [Rozdział 10]

De ammonitione et correctione fratrum1.

O napominaniu i poprawianiu braci.

(1) Fratres qui sunt ministri et servi aliorum fratrum, visitent et moneant fratres suos et humiliter et caritative corrigant eos, non precipientes eis aliquid quod sit contra animam suam et Regulam nostram. (2) Fratres vero qui sunt subditi, recordentur quod propter Deum abnegaverunt proprias voluntates. (3) Unde firmiter precipio eis, ut obediant suis ministris in omnibus que promiserunt Domino observare et non sunt contraria anime et Regule nostre. (4) Et ubicumque sunt fratres, qui scirent et cognoscerent se non posse Regulam spiritualiter observare, ad suos ministros debeant et possint recurrere. (5) Ministri vero caritative et benigne eos recipiant et tantam familiaritatem habeant circa ipsos, ut dicere possint eis et facere sicut domini servis suis; (6) nam ita debet esse, quod ministri sint servi omnium fratrum. (7) Moneo vero et exhortor in Domino Jesu Christo, ut caveant fratres ab omni superbia, vanagloria, invidia, avaritia (cfr. Lc 12,15), cura et sollicitudine huius seculi (cfr. Mt 13,22), detractione et murmuratione, et non curent nescientes litteras litteras discere; (8) sed attendant, quod super omnia desiderare debent habere Spiritum Domini et sanctam eius operationem, (9) orare semper ad eum puro corde et habere humilitatem, patientiam in persecutione et infirmitate, (10) et diligere eos qui nos persecuntur et reprehendunt et arguunt, quia dicit Dominus: Diligite inimicos vestros et orate pro persequentibus et calumniantibus vos (Mt 5,44). (11) Beati qui persecutionem patiuntur propter iustitiam, quoniam ipsorum est regnum celorum (Mt 5,10). (12) Qui autem perseveraverit usque in finem hic salvus erit (Mt 10,22).

(1) Bracia, którzy są ministrami i sługami innych braci, niech odwiedzają i napominają swoich braci i z pokorą i miłością niech ich korygują, nie przykazując im czegokolwiek, co byłoby wbrew ich sumieniu i naszej Regule. (2) Bracia z kolei, którzy są podwładnymi, niech pamiętają, że ze względu na Boga wyrzekli się własnej woli. (3) Im przeto stanowczo nakazuję, aby byli posłuszni swoim ministrom we wszystkim, co przyrzekli Panu zachowywać, a co nie jest przeciwne ich sumieniu i naszej Regule. (4) A gdziekolwiek znajdą się bracia, którzy poznaliby i widzieli, że nie mogą zachowywać Reguły według [jej] ducha, to mogą i powinni zwrócić się do swoich ministrów2. (5) Ministrowie zaś niech przyjmą ich z miłością i łaskawością i niech okażą im tyle serdeczności, aby ci mogli postępować i rozmawiać z nimi, jak panowie ze swymi sługami; (6) tak bowiem powinno być, aby ministrowie byli sługami wszystkich braci. (7) Upominam zatem i zachęcam w Panu Jezusie Chrystusie, aby bracia wystrzegali się wszelkiej pychy, próżnej chwały, zazdrości, chciwości, (por. Łk 12,15), trosk i niepokojów tego świata (por. Mt 13,22), obmowy i szemrania; a nieumiejący czytać niech się nie troszczą o to, aby się nauczyć; (8) ale niech zważają na to, że nade wszystko powinni pragnąć posiadać Ducha Pana i być pod Jego świętym działaniem, (9) modlić się do Niego zawsze czystym sercem i mieć pokorę cierpliwość w prześladowaniu i w chorobie (10) oraz kochać tych, którzy nas prześladują, karcą i obwiniają, bo Pan mówi: Miłujcie waszych nieprzyjaciół i módlcie się za tych, którzy was prześladują i fałszywie oskarżają (Mt 5,44). (11) Błogosławieni, którzy cierpią prześladowanie dla sprawiedliwości, do nich bowiem należy królestwo niebieskie (Mt 5,10). (12) Kto zaś wytrwa do końca, ten będzie zbawiony (Mt 10,22).

1 Prawdopodobnie błąd zapisu; zamiast łac. przyrostka ad- /admonitione/, użyty został przyrostek włoski am- /ammonizione/.

2 Występujący w wielu dokumentach średniowiecznych zwrot debeant et possint (dosł. „powinni i mogą”), z którym tylko raz jeden spotykamy się w Pismach św. Franciszka, jest – jak się wydaje – niewłaściwą wersją (może mylnie przetransformowaną) od possint et debeant (dosł. „mogą i powinni”). (Z wersją tą spotykamy się znacznie częściej; zob. np. Liber Poenitentialis Theodori Archiepiscopi Cantauriensis Ecclesiae, s. 54, w: Ancient Laws and Institutes of England Comprising Laws Enacted under… v. II; Containing the Ecclesistical Laws, etc., The Commissioners on the Public Records of the Kingdom, 1840, https://books.google.pl/books? … , 15.01.2019.